Site icon IT Tutorial

Temel Linux Dersleri -Files & Directories-2.1

Merhaba Linux yazılarına devam ediyoruz, bir önceki yazı da Dosya ve dizinlere giriş yapmıştık bu yazıda biraz daha bu konuyu detaylı inceleyip bir sonraki konuya geçeceğiz.

DOSYA VE DIZINLER:

İşletim sistemimizi oluşturduğumuzda oluşan temel dizinlerin olduğundan söz etmiştik bunu Windows işletim sistemindeki Program Files, System gibi ilk oluşan dizinler gibi düşünebiliriz. Şimdi bunları inceleylim.

/etc:

İşletim sistemi,yüklü programlar veya yeni yüklenecek programlar gibi önemli oluşumların konfigürasyon dosyaları bulunur.

Bir program’ın ayarlarıyla ilgili bir düzenleme yapmak gerektiğinde bu dizinin altında, programla ilgili dosyayı bulup düzenleyebiliriz.

Örneğin ssh bağlantımız normalde root ile bağlanmaya kapalıdır istersek bunu /etc/ssh/ssh_config dosyasından düzenleyebiliriz.Bu demek oluyor ki bu konfigürasyon dosyası etc altında duruyor.

/dev:

İşletim sistemimizdeki ayıtları ve detaylarını görüntüleyebileceğimiz bir dizindir.

 

/lib & /lib64:

Kısaltmasından da anlaşılacağı gibi, yüklü paketlerimiz ve programlarımız için temel kütüphaneleri içerir.

 

/bin : işletim sisteminizi kullanmak için gereken birçok yararlı komut /bin klasörü altındadır. cat, mkdir, cp, ls, mv, rm vb. temel komutların hepsini burada bulabilirsiniz. Sistem boot edildiğinde ilk olarak /bin klasörü çalışır hâle getirilir.

 

/home : /home klasörünü kullanıcıların kalesidir. /home klasörü içerisinde her kullanıcının kendi adında bir alt klasörü bulunur. Örneğin kullanıcı adiniz “ali” ise /home/ali size aittir ve altında istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz ama yapabilecekleriniz bu klasörle sinirlidir.

 

/boot : Boot, işletim sisteminin yüklenme evresidir. /boot klasörü, boot işlemi için gereken her şeyi içerir. Bilgisayarın başlangıç (boot) aşamasında gerekmeyen ayar ve yapılandırma dosyaları burada bulunmaz, başka klasörlerden gerektiği zamanlarda yüklenir

/mnt : /media klasörüne benzer. Temel farkı; çıkarılabilir aygıtlar yerine, dosya sistemleri veya donanım aygıtları için kullanılıyor olusudur. Bağlama (mount) işlemi, herhangi bir dosya sistemini, işletim sisteminin kullanmasını sağlar. Nereye bağladığınız sizin tercihinizdir. Yani bir diski, /media veya /mnt klasörüne ya da bir başka yere bağlamanız fark etmeyecektir.

/opt : Dağıtımdan bağımsız ekstra yüklenen paketler için /opt klasörü kullanılmaktadır. Örneğin Google Earth programını indirip kurmak istediğinizde, ‘default’ olarak kurulacağı nokta, /opt/google-earth adresidir.

/sbin : Linux’ta normal kullanıcının kullanabileceği komutlarla, sistem kullanıcısının kullanabileceği komutlar ayrılmıştır. root tarafından kullanılacak bakim ve yönetim için kullanılan önemli programlar, /sbin altında tutulur

/var : Log dosyaları, e-mail ve printer kuyrukları gibi değişken sistem bilgilerini barındırır. Sisteminize dair tutulan log’ları buradan görebilir; güvenlik durumunu buradan kontrol edebilirsiniz.

/tmp : geçici dosyalar içindir. birçok program, burayı geçici depolama alanı olarak kullanır. /tmp klasörünün içeriği genellikle KB’lar mertebesinde kalır ve genellikle işletim sistemi yeniden baslarken içindeki dosyalar silinir

/selinux : İşletim sistemimizdeki güvenlik ayarlamalarımızın bulunduğu config’ler ve çeşitli düzenlemeler yapabileceğimiz dizin.

/usr : /root kullanıcısına benzer bir hikaye /usr için de söz konusudur. Unix ilk çıktığında, kullanıcılara ait ev klasörleri, /usr altında tutulurdu. Örneğin Ali isimli bir kullanıcının ev klasörü /usr/Ali seklindeydi. Bu yöntem zamanla değişti ve /home klasörü doğmuş oldu. /usr klasörü hâlâ çok önemli bir yapıdır ve işletim sisteminizde kullandığınız her şeyle iliksisi bulunur. /usr klasörünün önemi, yüklediğiniz programların buraya atılmasından kaynaklanır. /opt adresi işletim sistemi dışında gelen 3.parti programlar içindir. Fakat işletim sistemi aracılığıyla ya da paket yönetim sistemlerini kullanarak yüklediğiniz her şey, /usr altına aktarılır. Ayni zamanda yüklediğiniz programların çalışmak için ihtiyaç duyacağı kütüphane dosyaları, /usr/lib altındadır. /usr ile ilgili söylenebilecek bir başka nokta da, local klasörüdür. Linux, sunucu olarak çok istemciye hizmet verebilecek bir işletim sistemidir. Bir Linux sunucu (server) kurarsanız, ona bağlanan yüzlerce istemci (client) olabilir. Her istemci bilgisayara, /usr altındaki programların ayrı ayrı yüklenmesi gerekmez; bir başka konumdan bu komutları çalıştırabilirsiniz. Ancak /usr altında bulunan local klasörü sadece kullandığınız makineye özeldir. Örneğin /usr/local/bin klasörü içinde bulunan bütün komutlar, direkt olarak kullandığınız makineye yüklenmiştir

 

Bu yazının sonuna geldik, biraz sıkıcı geçmiş olabilir çünkü örnek yapabileceğimiz konulara henüz gelmedik ancak İşletim sistemini iyi tanımak adına burada yazılanlar da oldukça kıymetli bilgilerdir.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere..

 

Exit mobile version