SQL Server DMV ve DMF Kavramları ve Kullanımları -1

Merhaba Arkadaşlar,

Bu ve bundan sonraki 5-10 yazımda sizlere SQL Server Veritabanlarında DMV ( Dynamic Management Views ) ve DMF ( Dynamic Management Functions ) kavramlarını, bunların kullanımını örneklerle anlatacağım. SQL Server 2005 ile tanıtılan DMV ve DMF ler sayesinde veritabanlarında meydana gelen aktiviteleri izleyebilir, performansını görebilir ve kısaca veritabanlarını yönetmemiz için gerekli sistem bilgilerini görüntüleyebiliriz.

Tüm Veritabanları ( Oracle, SQL Server, MySQL,Sybase,PostreSQL, DB2 vbvb.. ) üzerinde koşan aktiviteleri ve bunların istatistiklerini sistem hakkında bilgi toplamak isteyenlere sunmak amacıyla sistem tablolarında toplarlar. Sistem hakkında bilgi edinmemiz için SQL Server tarafından belli aralıklarla güncellenen sistem tablolarında genel itibariyle aşağıdaki bilgiler mevcuttur.

• Veritabanı ve Veritabanı Sunucusu hakkında Genel bilgiler ( Adı, Sürümü, versiyonu vbvb.. )
• Aktif Çalışan Sorgular
• Aktif Çalışan Sorguların CPU, I/O ve Memory kullanımları
• Çalışan Bir Sorgunun kullandığı Execution Plan
• Çalışan Bir Sorgunun kullandığı index
• Memory, Disk ve Network teki I/O beklemeleri
• Sistemin Performansını kötü etkileyen Index ler  ( Missing Index ler )
• Indexlerin Kullanım oranları ( Scan, Seek değerleri )
• Disklerin Cevap verme süreleri ( Response time )

SQL Server da DMV ve DMF ler aynı görevi görmelerine rağmen aralarında ki fark DMV ( Dynamic Management Views )  adından da anlaşıldığı gibi direk sorgulanabilirken DMF  ler ( Dynamic Management Functions ) ise yine adından anlaşılacağı üzere bir parametre alıp buna göre bir tablo döndüren fonksiyonlardır.

DMV ve DMF ler sayesinde Production ortamında çalışan kritik veritabanlarımızı İzleyip, oluşan problemleri hemen belirleyebilir ve buna göre aksiyon alabiliriz. Bu sorgularla Veritabanında aktif çalışan sorgulardan en çok CPU, I/O ve Memory Tüketen sorguları öğrenebilir, Index i eksik olan tabloları bulabilir ve Yavaş çalışan sorguları tespit edebiliriz.

Bu sorunları tespit ettikten sonra Performance tuning adına gerekli aksiyonları alabiliriz. Örneğin, veritabanında şuanda çalışan sorgular içerisinde en çok CPU tüketen sorguları bulup ilgili sorgularda SQL Tuning yapabiliriz. Sorguların Execution Planından Index i bulunmayan yada bozuk olan ve Index e ihtiyaç duyan yada indexinin düzeltilmesi gereken bir tabloyu tespit ettikten sonra tabloya gerekli index i atabilir yada indexi düzeltebiliriz. Öte yandan Veritabanındaki sorun Memory kaynaklı ise ve sistemde veritabanı için ayrılan memory yeterliyse, memory i düzgün kullanma adına memory parametreleri yeniden gözden geçirilebilir.

SQL Server da var olan Tüm DMV ve DMF leri aşağıdaki sorguyla öğrenebiliriz.

select name,type_desc from sys.system_objects where name like 'dm%' order by name;

SQL Server daki kullanılan bu DMV ve DMF ler Session, Database, OS (Operating System), Transaction vbvb kategorilerinde kullanıcılara bilgiler sunmaktadırlar. Örneğin; Database seviyesindeki DMV ve DMF ler sys.dm_db ile başlarlar yada Transactionlarla ilgili DMV ve DMF ler sys.dm_tran ile başlarlar. Kategorilere göre DMV ve DMF ler listesi aşağıdaki gibidir.

Yukardaki DMV ve DMF lerden en çok kullanılan ve benimde en çok kullandığım DMV ve DMF lerden bazıları aşağıdaki gibidir.

Session ve Processler için DMV ve DMF: Aktif çalışan sorguların, process lerin hangi kullanıcı ile hangi makinadan geldiğini, tahmini bitiş süreleri ve Sorgu istatistikleri gibi bilgileri veren DMV ve DMF lerdir. Bunlardan önemli olanları aşağıdaki gibidir.